Alimenty po osiągnięciu pełnoletności dziecka – kiedy obowiązek rodziców wygasa?

Częstym błędem jest przekonanie, że ukończenie przez dziecko 18. roku życia automatycznie kończy obowiązek alimentacyjny rodziców. W rzeczywistości przepisy prawa rodzinnego regulują tę kwestię w bardziej złożony sposób.

Zgodnie z art. 133 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z dnia 25 lutego 1964 roku, rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych wobec dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, chyba że dziecko posiada wystarczające dochody ze swojego majątku. Oznacza to, że osiągnięcie pełnoletności przez dziecko nie jest równoznaczne z automatycznym zakończeniem obowiązku alimentacyjnego. Jeżeli dziecko kontynuuje edukację (np. na studiach dziennych) i nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, rodzice pozostają zobowiązani do zapewnienia mu wsparcia finansowego aż do momentu uzyskania przez dziecko pełnej samodzielności finansowej.

Warto jednak zaznaczyć, że obowiązek alimentacyjny może wygasnąć wcześniej, jeśli dziecko wcześniej stanie się niezależne finansowo – na przykład podejmie stałą pracę zarobkową lub rozpocznie edukację umożliwiającą równoległe podjęcie pracy zawodowej.

Rodzice mogą również uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na podstawie art. 133 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, gdy płacenie alimentów wiąże się z nadmiernym uszczerbkiem finansowym dla rodzica lub gdy pełnoletnie dziecko nie podejmuje wysiłków, aby osiągnąć samodzielność (np. porzuca edukację, nie podejmuje zatrudnienia).

Dodatkowo, zgodnie z art. 144¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, odmowa alimentów jest możliwa, jeżeli żądanie ich zapłaty jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Wyjątek stanowi obowiązek alimentacyjny wobec dzieci małoletnich, który ma charakter bezwzględny.

Wysokość alimentów jest zawsze ustalana indywidualnie, uwzględniając usprawiedliwione potrzeby dziecka oraz możliwości finansowe rodzica. Świadczenie może przyjąć formę pieniężną lub obejmować osobiste starania rodzica w pokrywaniu kosztów utrzymania i wychowania dziecka.

Jeżeli potrzebują Państwo wsparcia prawnika w podobnej sprawie, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.